Havacılık tarihinin onlarca yıllık geçmişi çok sayıda ders çıkarılmasına katkıda bulunan çeşitli hatalardan ve ihmallerden oluşsa da bunların sonucunda geliştirilen düzenlemeler kümülatif olarak ele alındıklarında uçakların, oldukça kısa bir süre içinde en güvenilir ulaşım aracı haline gelmesini sağlamıştır.
Havacılıkla ilgili aklınıza gelebilecek herhangi bir konu öncesinde insanların hayatını ve sonrasında sektörün itibarını korumaya yönelik oldukça sıkı kurallar ile korunur ve herhangi bir uçağın gerçek manada “tehlikeli” olarak kabul edilebilecek bir rotanın üzerinden uçması kabul edilebilir değildir.
Tüm bu nedenlerden ötürü şu anda seyahat edebileceğiniz hiçbir yolcu uçağının rotası tam anlamı ile düşündüğünüz biçimde tehlikeli değildir çünkü durum bu şekilde olsaydı hava yolu şirketleri yolcuların ve pilotların zarar görmeyeceği, yüz milyonlarca dolarlık uçakların ve şirket itibarının hasar almayacağı alternatif rotaları kullanmayı tercih ederdi.
Ancak bazı rotalar, hala düşündüğünüz kadar tehlikeli olmasalar da, pilotların diğer rotalardan daha dikkatli davranmasını ve hatta bu rota için özel eğitimler almasını gerektirebilir.
Bir uçuşun diğerlerinden daha fazla dikkat ve beceri gerektirmesinin birden fazla nedeni olabilir. Bunlar bölgenin arazi koşulları, iklimi, hava koşulları, havalimanının üzerinde bulunduğu konum, bu konumun yapısı ve havalimanının özellikleri ile ilgili olabilir.
Peki bu bağlamdan ele alındığında dünyanın en tehlikeli uçak rotaları hangileri ve bunlardan biri üzerinde uçmak gerçekten de riskli mi?
Dünyanın En Tehlikeli Uçak Rotaları Listesi
- New York – Londra
- Santiago – Santa Cruz
- Tenzing–Hillary Havalimanı
- Paro Uluslararası Havalimanı
- Kai Tak Havalimanı
New York – Londra
Türbülans, atmosferik koşulların değişmesinin sonucunda oluşan hava akımı bozukluklarıdır ve uçağın yükselmesine, alçalmasına ve bir yandan diğer bir yana sallanmasına neden olabilir.
Bazı konumlar çeşitli sebeplerden ötürü istatistiksel olarak türbülansa daha yatkındır ancak türbülansın hemen her uçuşta meydana gelebileceği unutulmamalıdır. Elbette bunların şiddeti de bir dizi faktöre bağlı olarak farklı rotalarda ve farklı zamanlarda farklı şekillerde hissedilebilir.
New York ve Londra arasındaki rota belki türbülansın en şiddetli hissedildiği rota olmayabilir ancak bu rotada uçan çok daha fazla uçak olduğundan en kötü üne sahip olanlardan birisidir.
Bu rotanın bu üne sahip olmasının ardında yatan neden birdenbire önemli ölçüde değişebilen kötü hava koşullarıdır. Bu da sık sık yaşanan ve zaman zaman şiddetli hale gelen türbülanslara neden olur.
Günümüzün modern yolcu uçaklarının en şiddetli türbülanslara bile dayanabilecek şekilde tasarlandıkları ve tasarımın teorik ve pratik olarak defalarca kez test edildiği unutulmamalıdır.
Santiago – Santa Cruz
New York – Londra rotası genellikle daha sık kullanıldığı için kötü bir üne sahip olsa da Turbl tarafından yapılan araştırmaya göre Şili ile Bolivya arasındaki Santiago – Santa Cruz rotası, geçtiğimiz yıl türbülansın en şiddetli olduğu rota idi.
Yaklaşık 1.900 km uzunluğundaki Santiago – Santa Cruz uçuşları genellikle 3 saat ile havacılık endüstrisi için kısa süreli bir uçuş olarak kabul edilse de sık sık şiddetli türbülanslar yaşanmaktadır.
Uçuş sırasında sarsıntılara ve sallanmalara karşı fobiniz varsa tercihinizi kanat bölgesine yakın olan koltuklardan yana kullanabilirsiniz çünkü bu bölgedeki koltuklar ağırlık merkezine daha yakındır ve sarsıntıları tamamen ortadan kaldırmasa da daha az hissettirir.
Bu tür sarsıntıların en yoğun hissedildikleri bölgeler ise en arka sıralardır. Ayrıntılı bilgi için Uçakta En İyi Koltuk Nasıl Seçilir? isimli rehberimize göz atabilirsiniz.
Tenzing–Hillary Havalimanı
Lukla Havalimanı olarak da bilinen Tenzing-Hillary Havalimanı, Everest Dağı’nın eteğindeki Nepal’e bağlı Lukla kentinde bulunan oldukça kısa, eğimli ve hava koşullarının çok değişken olduğu bir havalimanıdır.
Tenzing-Hillary Havalimanı’nın pisti 527 metre uzunluğa ve 20 metre genişliğe sahip olup kuzeyden güneye doğru 12 derece eğime sahiptir.
Referans olması adına sıradan, küçük bir havalimanındaki ortalama bir pist uzunluğu 1.500 ila 2.500 metre arasında iken daha kapsamlı uluslararası bir havalimanındaki ortalama pist uzunluğu 2.500 ila 4.000 metre arasındadır.
Çoğu havalimanında ortalama pist genişliği 45 ila 60 metre arasındadır. Ayrıca ideal bir durumda pistin eğimden arındırılmış olması beklenir.
Tenzing-Hillary Havalimanı’nda uçakların daha rahat kalkış ve iniş yapabilmesine yardımcı olacak bir radar sistemi ya da hava navigasyonu gibi gelişmiş uçuş destek ve takip sistemleri bulunmamaktadır.
Havalimanını farklı kılan bir diğer nokta da uçuşların sık sık iptal olmasına neden olan ve dakikalar içinde büyük oranda dalgalanan değişken hava koşullarıdır.
Tenzing-Hillary Havalimanı yüksek bir rakımda konumlandığından bulutlar çok hızlı bir şekilde birikerek görüş açısını önemli ölçüde düşürebilir ve havalimanında gelişmiş uçuş destek ve takip sistemleri bulunmadığı için bu oldukça zorlayıcı olabilir.
Bu nedenlerden ötürü Tenzing-Hillary Havalimanı’ndaki uçuşlar hava koşullarının sakin olduğu, çoğu zaman günün erken saatlerinde gerçekleşmektedir.
Tenzing-Hillary Havalimanı’nda görevli olan pilotlar özel ek eğitimlere tabi tutulurlar. Burada görev almanın bir diğer şartı da pilotun en az 100 STOL (Short Take-off and Landing) uçuşu gerçekleştirmiş olması ve bunun yanı sıra sertifikalı bir eğitmen eşliğinde Tenzing-Hillary Havalimanı’nda en az 10 uçuş tamamlamış olması gerekir.
Paro Uluslararası Havalimanı
Butan’ın Paro kentinde bulunan Paro Uluslararası Havalimanı, bulunduğu konumdan ötürü özel dikkat ve beceri gerektiren bir havalimanıdır çünkü çevresi, yükseklikleri 5.500 metreye kadar varan sık dağlarla çevrilidir.
Paro Uluslararası Havalimanı’nda uçakları havalimanına yönlendirebilecek bir radar sistemi yoktur. Pilotların, bir yandan iniş sırasında sık sık görüş alanından çıkan ve hatta sadece zaman zaman görüş alanına giren havalimanına doğru alçalmaları ancak bir yandan da zirvelerden ve bölgedeki anten kulesi gibi diğer çeşitli yüksek nesnelerden sakınmaları gerekir.
Pilotlar, bir yandan 45 derecelik bir açı ile manevra yaparken aynı sırada çok sayıda vadi geçişi sırasında ortaya çıkan ve öngörülmesi mümkün olmayan rüzgar düzeni farklılıklarına da ayak uydurmalıdır.
Bu nedenle Paro Uluslararası Havalimanı’na yapılan uçuşlar yalnızca görüşlerin meteorolojik olarak kısıtlanmadığı gündüz saatleri ile kısıtlıdır ve yalnızca özel iniş sertifikasına sahip olan bir avuç özel eğitimli pilot Paro Uluslararası Havalimanı’na iniş yapabilme yetkisine sahiptir.
Kai Tak Havalimanı
Hong Kong sınırlarında bulunan Kai Tak Havalimanı, 1925 – 1998 yılları arasında hizmet veren ve daha sonraki dönemde hizmete kapatılan eski bir havalimanıdır.
Kai Tak Havalimanı resmi olarak hizmette olduğu süre boyunca dünyanın en tehlikeli havalimanlarından birisi olarak kabul edildi çünkü pilotların, denizin üstündeki pist ile hiza kurmak için yerden yalnızca 150 metre yukarıda, kimi zaman yüksek binaların arasında 47 derecelik bir dönüş manevrası yapmaları gerekiyordu.
Kai Tak Havalimanı tam anlamı ile şehrin merkezinde olması bakımından da diğer havalimanlarından çok daha farklı dinamiklere sahipti çünkü havalimanının bir kenarı deniz ile çevrili iken diğer üç yanı doğrudan yerleşim alanları ile çevrili idi.
Kai Tak Havalimanı onlarca yıllık geçmişinin ardından nihayet 1998 yılında yerini daha modern, daha konforlu, daha büyük ve yerleşim alanlarından daha uzakta olan, ileride geliştirmelere daha açık bir havalimanı olan Hong Kong Uluslararası Havalimanı’na devretti.
Sonuç
Bu içeriğimizde Dünyanın En Tehlikeli Uçak Rotaları ile ile karşınızdaydık. Şu sıralar seyahat edebileceğiniz hiçbir yolcu uçağının rotası tam anlamı ile düşündüğünüz biçimde tehlikeli olmasa da bazı rotalar pilotların diğer rotalardan daha dikkatli davranmasını ve hatta bu rota için özel eğitimler almasını gerektirebilir.
New York – Londra ve Santiago – Santa Cruz rotaları türbülans nedeni ile konfor deneyimini etkilerken Tenzing–Hillary Havalimanı, Paro Uluslararası Havalimanı ve Kai Tak Havalimanı bölgenin arazi koşulları, iklimi, hava koşulları, havalimanının üzerinde bulunduğu konum, bu konumun yapısı ve havalimanının özellikleri bakımından pilotların çok daha eğitimli olmasını gerektirir.
